کیست رحم چیست و چه عوارضی دارد؟
کیست های رحمی در واقع توده هایی هستند که در دیواره داخلی رحم رشد می کنند. جالب است بدانید که در حال حاضر بیشتر زنان دچار انواع کیست های رحمی می شوند. البته شیوع این کیست ها در دختران کمتر است. این توده های ایجاد شده در بیشتر موارد غیر سرطانی هستند و برای سلامت بانوان خطر چندانی ایجاد نمی کنند، اما نباید نسبت به ایجاد آنها بی تفاوت بود. این کیست ها بیشتر در سال های باروری خانم ها در رحم فردی که مستعد به ایجاد کیست است، رشد خواهد کرد. تقریبا ثابت شده است که این کیست ها تغییر حالت نمی دهند و به سرطان تبدیل نمی شوند؛ اما با این حال ممکن است مشکلاتی را برای فرد به وجود بیاورند که لازم است درصدد رفع آنها برآید.
انواع کیست رحم
- آندومتریوز: این نوع از کیست های رحم شایع تر بوده و بین دو لایه عضلانی و دیواره داخلی رحم یافت می شود. در قسمت درمان آندومتریوز میتوانید اطلاعات بیشتری کسب کنید.
- آدنومیوز: این کیست ها بیشتر در بانوان چند قلو زا رایج است و در سنین باروری بروز پیدا می کند. همچنین خانم هایی که سابقه یک سزارین یا کورتاژ دارند، پریودشان طولانی است، در سنین پایین پریود می شوند، پریودهای سنگین را تجربه می کنند و در اقوام آنها سابقه ابتلا به آدنومیوز وجود دارد، زمینه ابتلا به این نوع کیست ها را دارند. این کیست معمولاً بی علامت بوده، اما گاهی سبب دردهای شدید پریودی می شود.
- عروق رحمی: عروق رحمی وریدی بوده که خون در آنها وجود دارد و در سونوگرافی مشخص اند.
- فیبروم: این کیست ها اغلب خوشخیم هستند و سلول هایی بوده که گاهی از حالت دوکی به شکل کیست تغییر ظاهر می دهند و در اغلب موارد بی علامت اند.
- نابوتین: کیست نابوتین در گردن رحم رشد می کند و علت بروز آن انسداد غدد موکوسی می باشد. این نوع کیست نیز بدون علامت ظاهر شده و سرطانی نیست. در صورت تجویز پزشک می توان کیست نابوتین را با دو روش کوتر یا کرایو از بین برد.
- کیست سزارینی: این نوع کیست ها نیز بعد از سزارین ظاهر شده و روی قسمتی که جراحی در آن انجام گرفته، رشد می کند و در سونوگرافی تشخیص داده می شود.
- بچه خوره: این نوع کیست ها به شدت نادر هستند و دلیل بروزشان نقض ژنتیکی می باشد. در حقیقت بچه خوره جفتی است که ه سمت لایه عضلانی رحم حمله ور می شود و با خونریزی نامنظم همراه است. توجه داشته باشید در این وضعیت با وجود عدم جنین، تست بارداری مثبت می گردد که کاذب است.
- کیست دارویی: این کیست ها در اثر مصرف برخی از داروها در رحم زنان پیدا می شوند و اغلب در بانوانی مشاهده شده که به دلیل سرطان سینه، تاموکسیفن مصرف کرده و اینکه بین دو لایه عضله و دیواره داخلی رحم رشد می کند.
راه های درمان
انتخاب بهترین شیوه درمان کیست های رحمی تحت تاثیر عواملی همچون سن، علائم بیماری و دلایل تشکیل کیست صورت می پذیرد. مثلا اگر کیست ها بدون علامت باشند، روی باروری تاثیری نداشته باشند و برای فرد خطرآفرین نباشند، پزشک تغییر سبک زندگی مانند مدیریت استرس، حفظ وزن و تغذیه سالم و اجتناب از مصرف چربی های نا مناسب را به فرد پیشنهاد می کند. برخی از درمان ها نیز وجود دارند که با روش های مختلف، خونرسانی به کیست ها را متوقف کرده و سبب از بین رفتن آنها و کاهش علائم می شود. مثلا گاهی متخصصان با استفاده از امواج مغناطیسی با شدت بالا جهت از بین بردن کیست ها بدون ایجاد برش، استفاده می کنند. بهره گیری از داروهای هورمونی نیز یکی دیگر از درمان های کیست رحم می‌باشد؛ چرا که تخمک گذاری را متوقف کرده و از تشکیل کیست های آینده جلوگیری می نماید. انجام عمل های جراحی نیز یکی دیگر از درمان های پیشنهادی پزشکان متخصص است که در اغلب شرایط زمانی که اندازه کیست بزرگ شود، انتخاب می گردد. انجام جراحی برای درمان کیست های رحمی به روش های مختلفی از جمله لاپاراسکوپی، لاپاراتونی، هیسترکتومی، میومکتومی و… انجام می شود که هر کدام از آنها شیوه خاص خود را داشته و با توجه به تشخیص و تایید پزشک انجام خواهد شد.
از کجا بفهمیم کیست رحم داریم؟
کیست رحم با وجود تفاوت های خود علائم متفاوتی نیز در افراد به وجود می آورند و ویژگی بیشتر این کیست ها، بی علامت بودن آنها است. البته کیست های رحمی در صورتی که افزایش سایز داشته باشند، می توانند علائمی همچون درد یا خونریزی شدید را به وجود آورند. اغلب خانم هایی که به کیست رحم دچار می شوند، علائم بیماری را تجربه نمی کنند و در اثر اتفاقاتی همچون سونوگرافی های تصادفی به وجود آن پی می برند. اما به هر حال برخی از علائم مشاهده شده در این بیماری شامل کمردرد، پا درد، یبوست، تکرر ادرار، فشار در ناحیه لگن، لکه بینی، مشکل در تخلیه مثانه، خونریزی شدید قاعدگی، بزرگ شدن شکم و… است.
کیست رحم چه شکلیه؟
کیست رحمی با توجه به نوعی که دارند، اندازه و شکل های متنوعی داشته و می توانند از اندازه یک نخود تا بزرگتر باشند. جنس این توده ها نیز سفت و متراکم است. در بیشتر موارد ظاهر کیست ها منحنی بوده و رنگ آنها نیز صورتی می باشد. بیشتر کیست های رحمی گرد هستند؛ اما گاهی شکل بیضی و حتی ظاهری شبیه به کدو نیز دارند. اگر به مقالات زبان انگلیسی علاقه مند هستید میتوانید مقاله های دکتر لیلا نظری را مطالعه بفرمایید:
https://scholar.google.com/citations?user=gIzTM2UAAAAJ&hl=en&oi=ao
سوالات متداول
ـ کیست های رحمی اغلب توده های غیر سرطانی هستند که در دستگاه تولید مثل زنان یا بخش عضلانی رحم رشد می کنند. اما کیست های تخمدانی روی تخمدان ها یا داخل آنها ایجاد می شوند.
ـ کیست رحم بیشتر در زنان سنین بالاتر دیده شده، اما کیست تخمدان در گروه سنی جوان وجود دارد.
ـ کیست رحم متراکم و سفت است، اما کیست تخمدان پر از مایع و به رنگ زرد است.
ـ کیست رحم با وجود تاثیر در قدرت باروری زنان احتیاج به درمان زیادی ندارد، ولی کیست های تخمدانی اغلب خود به خود از بین می رود؛ اما در صورت از بین نرفتن باعث پیچ خوردگی تخمدان شده و یا خودشان در بدن پاره می‌شوند که خونریزی را ایجاد می کند.
این کیست ها معمولاً بی خطر بوده و در بیشتر موارد فرد به وجود آن پی نمی برد، اما میزان خطرناک بودن آن به علائم، اندازه کیست، سن فرد و نوع کیست بستگی دارد و توسط متخصص تشخیص داده می شود.
این کیست ها می توانند عوارضی همچون درد، فشار، طولانی شدن دوران قاعدگی، خونریزی غیرطبیعی، درد حین رابطه جنسی، مشکل در دفع ادرار و در موارد کم مشکلات ناباروری را ایجاد کنند.
