چگونه از استرس حین درمان ناباروری پیشگیری کنیم؟ (استرس در ناباروری)
ممکن است همه افراد در طول زندگی خود بارها با استرس و اضطراب مواجه شده باشند که می تواند نوعی واکنش تدافعی در مقابل یک عامل مضر و نگران کننده اتفاق بیفتد. افراد معمولاً در طی احساس استرس در ناباروری مواردی همچون افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون، تنفس سخت تر و تعریق بیشتر را تجربه می کنند. این مسئله کاملا طبیعی است، اما در صورتی که فرد دچار استرس طولانی یا مزمن شود، می تواند مشکلات جدی را برای وی به وجود بیاورد که مهم ترین آنها نیز تاثیر مخرب روی هورمون هاست. این مسئله به ویژه نمود پیدا می کند که فرد قصد بارداری داشته باشد؛ زیرا در بارداری، تنظیم هورمون ها اهمیت ویژه ای داشته و اضطراب می تواند با تغییر الگوی تولید و ترشح هورمون ها، بارداری را دچار اختلال کرده و مشکلاتی همچون تاخیر در باروری و یا عدم باروری را به وجود بیاورند.
کنترل استرس در ivf
روش آی وی اف یا لقاح مصنوعی یکی از روش های درمان ناباروری بوده که تخمک را به کمک اسپرم در محیط آزمایشگاه بارور می کنند و از آنجایی که روشی تقریباً دردناک و زمان بر است، ممکن است زوجین را دچار اضطراب کند. اما برای کنترل این استرس می توانید از روش هایی کمک بگیرید. یوگا و مدیتیشن می توانند به عنوان یکی از شیوه های کاهش استرس در طول درمان ناباروری در نظر گرفته شوند. استفاده از تمرینات تنفسی و رایحه درمانی نیز جزو روش های محبوب برای کاهش استرس دوران بارداری هستند. ایجاد ارتباط عاطفی بیشتر با همسر نیز می تواند به کاهش استرس در این دوران کمک کند. افزایش آگاهی و مشورت با دکتر خود را نیز در طی درمان ناباروری دست کم نگیرید و همواره آن را در نظر داشته باشید. در بعضی از شرایط نیز متخصصان پیشنهاد می کنند از طب سوزنی جهت کاهش استرس درمان ناباروری بهره بگیرید.
تاثیر عصبانیت بر تخمک گذاری
اضطراب و عصبانیت و باروری با یکدیگر ارتباط دارند. در بسیاری از مواقع استرس می تواند منجر به تاخیر در باروری شود و با تاثیر روی عملکرد سیستم تناسلی، مسدود کننده هایی روی فرایند تخمک گذاری و ترشح هورمون های جنسی استروژن و پروژسترون ایجاد کند. اضطراب می تواند در چرخه طبیعی تولید هورمون های باروری اختلال ایجاد کرده و در نتیجه قدرت باروری را کاهش دهد. از سوی دیگر استرس می تواند روی روش های درمان ناباروری اثر بگذارد. به عنوان مثال در بعضی از این روش ها مانند درمان های هورمونی یا روش تلقیح، احتیاج به استفاده از داروها بوده و اضطراب می تواند روی تاثیر این داروها تاثیر منفی بگذارد. عصبانیت نیز هم می تواند در سیستم تناسلی زنان مشکل ساز باشد و هم روی کیفیت اسپرم ها اثر می گذارد. احساساتی مانند استرس، خشم یا عصبانیت، کیفیت تخمک ها را تا حد زیادی پایین آورده و با بالا رفتن فعالیت سیستم ایمنی بدن حین عصبانیت، عوامل التهابی بیشتری تولید شده که تحلیل و آسیب دیدگی تخمک را افزایش می بخشد. لذا به شما پیشنهاد می کنیم برای داشتن سیکل تخمک گذاری سالم، استرس خود را مدیریت کرده و روی اعصاب خود تسلط کافی داشته باشید. در این صورت بدن شما به روش های درمانی نیز بهتر پاسخ می دهد.
قرص ضد استرس برای باردار شدن
در وهله اول باید این مسئله را به شما گوشزد کنیم که تعدادی از داروهای ضد استرس و اعصاب برای دوران بارداری خطرآفرین هستند و ممکن است سلامت مادر و جنین را دچار مشکل کنند؛ لذا به شما توصیه اکید می‌کنیم که به هیچ عنوان به شکل خودسرانه دارویی را مصرف نکنید؛ چرا که برخی از این داروها ممکن است جنین را دچار نقص عضو یا نقایص سیستم عصبی کنند و مشکلات جبران ناپذیری را برای جنین و مادر به وجود آورند. اما برای بانوانی که حین اقدام به بارداری و یا دوران بارداری، دچار استرس و اضطراب بیش از حد می شوند داروهایی وجود دارند که معمولاً متخصصان با توجه به شرایط مادر و جنین و تشخیص خودشان آنها را تجویز می کنند و شما مجاز هستید که چنین داروهایی را فقط در محدوده تجویزی پزشک مصرف کنید تا دچار مشکلات بعدی نشوید.
آیا استرس مانع لانه گزینی می شود؟
این سوال بسیاری از افراد است که آیا استرس باعث ناباروری و مانع از لانه گزینی است؟ پاسخ این سوال تقریبا بله می باشد. استرس از جمله واکنش های دفاعی در برابر عوامل تهدید کننده است. اگرچه متخصصان معتقد هستند که دلیل موکد علمی روی این مسئله وجود ندارد که استرس مستقیماً ناباروری ایجاد کند؛ اما از آنجایی که در حین استرس و اضطراب سطح هورمون های زنانه تغییر می کند، باعث می شود که تخمک گذاری به تاخیر بیفتد و یا اصلاً اتفاق نیفتد. ضمناً تشویش و نگرانی سبب ایجاد انقباضات رحمی شده و رویان نمی تواند به درستی در دیواره رحم زن لانه گزینی کند. به همین علت است که در حین داشتن استرس، لانه گزینی جنین هم با مشکل روبرو می شود. لذا می توان گفت که استرس مانع از بارداری نمی شود، اما می تواند روی ناباروری و عدم لانه گزینی جنین، تاثیر غیر مستقیم داشته باشد. از طرفی عکس این موضوع نیز صادق است و ناباروری و روش های درمان آن می تواند موجب استرس افراد شوند. آزمایش ها و درمان های ناباروری می تواند افراد را از لحاظ جسمی و عاطفی دچار تشنج کند. خود ناباروری هم ممکن است منجر به جدایی زن و شوهر شود که همین مسئله اضطراب را بالا می برد. در واقع زوج های نابارور، هر ماه استرس را تجربه کرده و در صورت عدم حاملگی، دچار ناامیدی می گردند که باید این مسئله با استفاده از آموزش های لازم، رفع شود.
برای اطلاعات بیشتر در مورد ناباروری میتوانید مقالات دکتر لیلا نظری را در سایت گوگل اسکولار مشاهده بفرمایید:
https://scholar.google.com/citations?user=gIzTM2UAAAAJ&hl=en&oi=ao
سوالات متداول
ـ عدم اطمینان در مورد نتیجه درمان
ـ رفت و آمد و ویزیت های مکرر پزشکی
ـ متشنج شدن روابط بین زوجین یا خانواده ها
ـ پروسه طولانی درمان و گاه دردناک آن
ـ نگرانی های مالی در مورد هزینه درمان
همواره با وی صحبت کرده و به او اطمینان قلبی دهید. به او یادآور شوید که حضور وی برای یک زندگی زیبا کافی است. به او بگویید که به علت دوست داشتن وی خواهان داشتن فرزندی از او هستید. حین طی کردن دوره های درمان ناباروری، صبوری به خرج دهید. به او یادآوری کنید که با پیشرفت علم پزشکی و وجود انواع روش های بارداری مثل ivf، iui، میکرو اینجکشن و شیوه هایی مانند فریز تخمک، امکان بارداری وجود دارد.
بله استرس در طول بارداری معمولاً رخ می دهد و بسیاری از زنان آن را تجربه می کنند. اما باید در دوران پیش و حین بارداری، روش های مدیریت آن را یاد بگیرید.
فشار زندگی، نگرانی در مورد زایمان و پرورش کودک، استرس مربوط به سلامت جنین، تغییرات هورمونی و تغذیه ای
شاید عجیب به نظر برسد اما پاسخ به این سوال بله است. طبق تحقیقات دانشمندان دریافت کرده اند زنانی که حین بارداری دچار استرس می شوند، کمتر پسر دار خواهند شد؛ چرا که جنس مذکر نسبت به محیط نامطلوب قبل از تولد، آسیب پذیرتر است.
