مهم ترین علت های ناباروری مردان+ درمان قطعی ناباروری مردان
متاسفانه امروزه ناباروری در مردان رواج زیادی پیدا کرده است و حدود ۴۰ درصد از مشکلات ناباروری به مردان بر می گردد. باید بدانید از هر هفت مرد، یکی از آنها دچار ناباروری می شود که این مسئله می تواند به دلایل متعددی رخ دهد. در واقع ناباروری در مردان به وضعیتی گفته می شود که فرد قادر به تولید اسپرم طبیعی نبوده و همین مسئله موجب عدم باروری شریک زن می شود. ناباروری آقایان می تواند مربوط به مشکلاتی در تولید، حرکت و شکل اسپرم، انسداد مجاری تولید اسپرم، وجود نقص در ساختار مجاری تولید اسپرم و یا مشکلات هورمونی باشد. همچنین عوارض بعضی از بیماری ها، عوامل زیست محیطی و سبک زندگی نیز می تواند روی ناباروری آقایان اثرگذار باشد. ضمنا برای تشخیص درست وجود ناباروری باید به پزشک متخصص مراجعه کرد تا پس از آزمایشات صورت گرفته، بهترین روش های درمانی تعیین گردد.
علت های ناباروری مردان
ـ مشکلات پزشکی
داشتن بیماری و مشکلات پزشکی یکی از مهمترین عوامل ناباروری در مردان محسوب می شود. برای مثال بیماری واریکوسل که سبب متورم شدن رگ ها شده، منجر به کاهش تولید اسپرم می گردد. ضمناً التهاباتی مانند التهاب بیضه، عفونت های جنسی، بیماری سوزاک و HIV سبب بروز اختلالاتی در تولید اسپرم خواهند شد. تومورها، شیمی درمانی، پرتو درمانی و مصرف داروهای خاص مانند داروهای ضد افسردگی، آرتروز و فشار خون نیز یکی دیگر از عواملی هستند که در ناباروری مردان اثر می گذارد. از طرفی بعضی از مشکلات ژنتیکی مانند فیبروز کیستیک، سندروم کلاین فلتر و سندروم کارتاژنر باعث ناباروری خواهند شد. یکی دیگر از مواردی که باعث بروز مشکلات ناباروری در آقایان می شود عدم تعادل هورمون تیروئید، هیپوفیز و غدد آدرنال است. آقایانی که سابقه داشتن جراحی هایی مانند وازکتومی بیضه و پروستات را دارند نیز در معرض ناباروری قرار می گیرند. در ضمن وجود مشکلات در برقراری رابطه جنسی مثل زود انزالی و مشکل در نعوظ از جمله علل ناباروری آقایان است.
ـ عوامل محیطی
محیطی که آقایان در آن قرار می گیرند می تواند روی ناباروری آنها تاثیر مستقیمی داشته باشد. به عنوان مثال افرادی که به علت شرایط شغلی خود در محیط هایی گرمای بیش از حد، اشعه ایکس و مواد شیمیایی وجود دارد قرار گرفته، بیش از سایرین در معرض خطر ناباروری هستند.
ـ سبک زندگی
سبک زندگی می تواند اثر مهمی روی ناباروری آقایان داشته باشد که یکی از آنها نحوه تغذیه است. ضمناً مردانی که دارای اضافه وزن هستند، احتمال ناباروری در آنها بیشتر است. داشتن استرس و اضطراب نیز در تولید هورمون ها اختلال ایجاد کرده و سبب کاهش میزان تولید اسپرم می شود. از طرفی استعمال دخانیات و مصرف سیگار نیز از جمله عوامل مهم بروز ناباروری آقایان است.
تشخیص ناباروری در مردان
تشخیص ناباروری مردان با استفاده از سوابق پزشکی فرد معاینه فیزیکی و آزمایشات مختلف صورت می گیرد که تعدادی از آنها شامل موارد زیر هستند:
- تحلیل نمونه اسپرم: این روش شامل بررسی تعداد، حرکت و شکل اسپرم ها بوده و در آزمایشگاه و با استفاده از میکروسکوپ، اسپرم های فرد بررسی شده، نقص های آن گزارش شده و در هر میلی لیتر نمونه، شمارش آنها انجام می گردد. با آنالیز اسپرم به تمام این اطلاعات میتوان دست پیدا کرد.
- آزمایش خون: این آزمایش جهت ارزیابی سطح هورمون های مرتبط با عملکرد تولید اسپرم بوده و هورمون های تستسترون، LH و FSH را اندازه گیری می کند.
- آزمایش اسپرموگرامی: در این آزمایش ساختار داخلی تولید اسپرم بررسی می شود و مجاری تولید آن برای مواردی همچون انسداد، چک خواهند شد. در این شیوه از سونوگرافی و یا رادیوگرافی بهره گرفته شده و به پزشک، در تشخیص علل فیزیکی ناباروری کمک می‌کند.
به جز موارد ذکر شده برای تشخیص ناباروری مردان و بررسی علل احتمالی آن سوابق خانوادگی و بیماری ها، عوامل زیست محیطی، تاریخچه عمل جراحی و آزمایشاتی همچون تحلیل منی، آزمایش ادرار، نمونه برداری از بیضه، تست خون، آزمایش ژنتیک و… نیز وجود دارد.
درمان قطعی ناباروری مردان
با پیشرفت علم و گسترش روش های نوین، می توان تا حد زیادی مشکلات ناباروری مردان را برطرف کرد و این روش ها عموماً بر اساس علت ناباروری آقایان انتخاب می شوند. در این قسمت تعدادی از بهترین شیوه های درمان ناباروری مردان را معرفی می کنیم:
| زمانی که عقیم شدن مردان به علت ضعف اسپرم یا انسداد مجاری اسپرم باشد، عموماً پزشک جراحی را انتخاب می کند تا اسپرم به طور مستقیم از بیضه یا لوله اپیدیدیم خارج گردد. جراحی می تواند شامل مواردی مانند وازووازستومی، کشیدن اسپرم از اپیدیدیم به صورت زیر پوستی، استخراج اسپرم از لوله های اپیدیدیم، کشیدن اسپرم از بیضه، واریکوسکلتومی، استخراج اسپرم از بیضه، جراحی میکروتسه و… باشد.
| در صورتی که علت ناباروری آقایان عدم تعادل در ترشح هورمون ها یا ضعف اسپرم باشد، اغلب گزینه دارودرمانی انتخاب می شود که شامل تعدادی قرص، آمپول های هورمونی و آنتی بیوتیک است.
| از دیگر شیوه های درمان ناباروری مردان، باروری آزمایشگاهی است که اگر عقیم شدن فرد ناشی از کم تحرکی یا عدم تحرک اسپرم باشد، قابلیت انجام آن وجود دارد. تلقیح مصنوعی ivf، انتقال بلاستوسیست به داخل لوله رحم و میکرواینجکشن، از جمله روش های این درمان هستند.
سوالات متداول
نشانه ها و علائم متعددی برای این مسئله وجود دارد که از میان آنها می توان به مشکلات نعوظ، گرایش جنسی کم، درد و تورم در بیضه، حجم کم مایع منی، رشد غیر عادی سینه، از دست دادن حس بویایی، بروز عفونت تنفسی، کاهش تولید اسپرم، کاهش رویش موهای صورت و بدن اشاره کرد.
داشتن تغذیه و وزن مناسب، مصرف داروهای گیاهی با استفاده از گیاهان سیر و چای سبز، عدم مصرف دخانیات، عدم قرارگیری در معرض مواد شیمیایی و گرما، استفاده از کاندوم و نداشتن شریک های جنسی متعدد، کاهش استرس، پرهیز از استفاده از سونا و حمام آب داغ طولانی، استفاده از لباس های راحت و…
تعداد طبیعی اسپرم از ۱۵ میلیون تا ۲۰۰ میلیون در هر میلی لیتر مایع منی است. اگر تعداد اسپرم ها در هر میلی لیتر از ۱۵ میلیون و در هر انزال از ۳۹ میلیون کمتر باشد، از حد نرمال پایین تر می باشد و اصطلاحا گفته می شود که فرد عقیم است.
برخی از گیاهان توانایی اسپرم سازی و تحرک آنها را بالاتر می برند و منجر به افزایش قدرت تولید مثل آقایان خواهند شد. عرق های گیاهی مانند عرق گیاهی خارخسک، عرق سیر، عرق کرفس، عرق اسفناج و مارچوبه در درمان ناباروری موثر اند. همچنین دمنوش هایی مانند دمنوش جنسینگ، چای سبز و ریشه ماکا در افزایش توانایی باروری آقایان اثر بسزایی می گذارد.
