ناباروری بدون علت یعنی چه؟
بد نیست بدانید که ناباروری بدون علت یکی از مجهول ترین انواع ناباروری است و زمانی رخ می دهد که زوجین تمامی آزمایشات پزشکی مربوط به ناباروری را انجام داده و در کنار سالم بودن، هیچ علت خاصی برای ناباروری آنها وجود ندارد. معمولاً گفته می شود اگر یک زوج با وجود دفعات لازم رابطه جنسی و پس از گذشت یک سال و برای خانم های بالای ۳۵ سال ۶ ماه، باردار نشدند زوج نابارور هستند که باید علت آن تشخیص داده شود.
ضمناً در صورتی که پزشک پس از معاینات پزشکی انجام سونوگرافی و آزمایشات متعدد سالم بودن دستگاه تناسلی زن و مرد را تایید کند و علت خاصی برای ناباروری مشخص نشود، این ناباروری در دسته ناباروری بدون علت جای می گیرد. در این نوع ناباروری تخمک گذاری زن منظم بوده و لوله های رحم کاملاً باز هستند. همچنین وجود آندومتریوز و چسبندگی تایید نمی شود. از طرفی تولید اسپرم در دستگاه تناسلی مرد نیز کاملاً طبیعی بوده و تحرک آنها کافی است. در حال حاضر حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد تمامی هایی که با مشکل ناباروری مواجه هستند، ناباروری آنها با علت نامشخص تشخیص داده شده است.
چه چیزی باعث حامله نشدن می شود؟
در حال حاضر برخی از عوامل وجود دارد که سبب عدم باروری زوجین شده و ما در این قسمت برخی از مهم ترین آنها را معرفی می کنیم:
- سن: هر چقدر سن زن و مرد بیشتر شود، توانایی باروری آنها کمتر خواهد شد و این مسئله می تواند به عنوان یکی از دلایل بارور نشدن آنها تلقی شود.
- ژنتیک: برخی از خانم ها به طور ژنتیکی دچار تاخیر در بارداری هستند که با تحت نظر بودن پزشک و مصرف دارو مشکل رفع می گردد.
- بیماری ها: در صورتی که خانم و آقا به بعضی از بیماری های دستگاه تناسلی دچار شده باشند، ممکن است در روند باروری هر کدام از آنها اختلال ایجاد کرده و آن را میسر نکند.
- مشکلات هورمونی: هورمون ها نقش بسزایی در باروری فرد ایجاد می کنند و بروز هرگونه مشکل در سطح آنها می تواند روند بارداری را مختل کند.
- نحوه تغذیه: زوجینی که سبک غذایی ناسالمی دارند و مواد غذایی آنها حاوی فیبر، ویتامین و مواد معدنی کافی نمی باشد، ممکن است دیرتر به باروری دست پیدا کنند.
- استرس: داشتن استرس یکی از عوامل مهم باردار نشدن است؛ چرا که روی مغز اثر زیادی می گذارد.
- فیزیک بدنی: داشتن اضافه وزن و چاقی مفرط سبب ناباروری خانم ها می‌شود. همچنین اضافه وزن آقایان و ورزش نکردن در آنها می تواند از دلایل کم تحرکی اسپرم محسوب شود.
- مصرف دخانیات: به شما توصیه می کنیم اگر قصد بارداری دارید، به هیچ وجه الکل و سیگار را مصرف نکنید؛ زیرا روی روند بارداری و تشکیل جنین اثرات منفی زیادی می گذارد.
علت عدم لقاح تخمک و اسپرم
حال ممکن است با وجود تلاش مکرر، تخمک و اسپرم قادر به لقاح با یکدیگر نباشند. گاهی شرایط سیستم ایمنی بدن خانم ها در برابر مرد واکنش منفی نشان می دهد و تمایل دارد آن را از بین ببرد. همین مسئله باعث می شود تا تحرک اسپرم از بین رفته و مانع از چسبندگی به تخمک و لقاح می گردد. گاهی اوقات نیز لوله های رحم برای تخمک گذاری و انتقال تخمک در لوله ها با مشکل مواجه هستند و همین مسئله نمی تواند اسپرم و تخمک را به درستی به هم برساند. از سوی دیگر وجود برخی از عفونت ها نیز مانع از این می شود تا اسپرم و تخمک دیگر لقاح داشته باشند. ضمناً از دیگر علل این مسئله نیز ناتوانی اسپرم در نفوذ به تخمک است. در مردانی که اسپرمشان کم تحرک می باشد یا اصطلاحا ضعیف است، اسپرم نمی تواند به درستی وارد تخمک شده و آن را بارور کند در نتیجه لقاح اتفاق نمی افتد.
کیا ناباروری بدون علت داشتن؟
این مسئله که حتماً افرادی با ویژگی های خاص دچار ناباروری بدون علت می شوند، صحیح نیست؛ چرا که مجموعه ای از عوامل ممکن است سبب ناباروری بدون علت برای یکی از زوج ها یا هر دو باشد. اما به طور کلی افرادی که دچار ناهنجاری های رحم و تخمدان هستند، ممکن است ناباروری بدون علت را تجربه کنند. از طرفی مبتلا بودن خانم ها به عفونت ها، مشکلات روانشناختی و بعضی از بیماری های زمینه ای می تواند سبب بروز این اتفاق باشد. آقایانی که دخانیاتی همچون سیگار و مواد مخدر مصرف می کنند، دچار ضعف در دستگاه تناسلی شده و ممکن است به ناباروری بدون علت دچار شوند.
درمان ناباروری با علت نامشخص
شاید برایتان جالب باشد که بدانید یکی از بهترین درمان ها برای ناباروری با علت نامشخص، عدم انجام هیچ نوع درمانی است؛ چرا که در این شرایط به علت مشخص نبودن دلیل اصلی ناباروری، پزشکان نمی توانند هر شیوه درمانی را به کار ببرند. لذا ترجیح می دهند به بدن زن و مرد فرصت داده تا شرایط بارداری طبیعی محقق گردد. طبق آمارها نیز در هر سه زوجی که مبتلا به ناباروری بدون علت مشخصی بودند، بعد از ۳ سال بارداری طبیعی اتفاق افتاده است. البته در این میان ممکن است برخی از پزشکان داروهایی را برای تحریک افزایش تخمک گذاری و تحرک اسپرم زوجین را تجویز کنند تا شانس تماس تخمک و اسپرم و در نتیجه لقاح افزایش پیدا کند. اگر پس از مدتی روش های ذکر شده جواب نداد و زوجین اصرار به بارداری داشتند، متخصص می تواند از روش های پیشرفته مانند ای وی اف یا ای یو ای استفاده کند.
سوالات متداول
خانم هایی که مبتلا به فقدان مادرزادی رحم هستند، آسیب جدی به رحم را داشتند، جراحی برداشتن رحم را انجام دادند، دچار یائسگی زودرس شده اند، سرطان تخمدان یا رحم داشته، دچار برخی از اختلالات ژنتیکی و کروموزومی هستند و بیماری های خود ایمنی شدید دارند. همچنین آقایانی که دچار آسیب شدید به بیضه و توقف تولید اسپرم می باشند، اختلالات ژنتیکی دارند با سرطان بیضه و یا بیماری خود ایمنی شدید مواجه اند.
ـ آزمایش باروری رحم با هیستروسکوپی
ـ آزمایش بررسی تخمک گذاری
ـ آزمایش بررسی لوله های رحمی باز که توسط HSG انجام می گردد.
ـ آزمایش بررسی ذخایر تخمدان که با تعداد فولیکول های آنترال یا آزمایش خون مشخص می گردد.
ـ تجزیه و تحلیل مایع منی آقایان که شامل شمارش کل، حرکت و شکل اسپرم است، آنالیز اسپرم.
طبق تحقیقات، وجود بیماری سلیاک درمان نشده در بانوان به احتمال زیاد وی را دچار نازایی با علت نامشخص می کند. همچنین بیماری هایی همچون دیابت، اختلال تیروئید و بعضی از بیماری های خود ایمنی نیز در این مسئله اثر گذار اند.
