چگونه جواب آزمایش بارداری را بخوانیم؟

آزمایش بارداری یکی از هیجان انگیزترین و پر استرس ترین تجربیات برای زنان است که می تواند زندگی آن ها را تغییر دهد. این روش، جزو روش های دقیق و قابل اعتماد برای تشخیص بارداری محسوب می شود. آزمایشات بارداری به دو دسته تست خون بارداری و آزمایش ادرار بارداری تقسیم می شوند. هر دو به دنبال تشخیص هورمونی به نام گنادوتروپین جفتی انسان (HCG) هستند. اگر این هورمون در خون یا ادرار پیدا شود، به معنای بارداری مثبت است.
آزمایش ادرار معمولاً با استفاده از کیت های خانگی به نام بیبی چک انجام می شود، در حالی که برای آزمایش خون و تست بتا باید به آزمایشگاه مراجعه کرد. در این آزمایش، سطح هورمون HCG مورد بررسی قرار می گیرد. این هورمون بلافاصله بعد از لانه گزینی جنین در دیواره رحم که حدود ۵ تا ۱۰ روز بعد از تخمک گذاری رخ می دهد، ترشح می شود و سطح آن به تدریج قابل اندازه گیری می شود.
جدول عدد بتا در بارداری
نحوه خواندن جواب آزمایش بارداری و تعیین عدد بتا برای مثبت یا منفی بودن بارداری بهتر است توسط پزشک انجام شود؛ اما شما نیز می توانید با بررسی نتیجه آزمایش تا حدی از بارداری مطمئن شوید. جدول عدد بتا در بارداری به شرح زیر است:

ـ اگر میزان هورمون HCG کمتر از ۵ باشد، نتیجه آزمایش بارداری منفی است.
ـ اگر میزان هورمون HCG بین ۵ تا ۲۵ باشد، نتیجه آزمایش قطعی نیست و بارداری نمی تواند به صورت قطعی مثبت اعلام شود. در این صورت توصیه می شود آزمایش دو یا سه روز بعد تکرار شود.
ـ اگر هورمون HCG بیشتر از ۲۵ باشد، نتیجه آزمایش مثبت است و پزشک می تواند با استفاده از این عدد، هفته بارداری را تعیین کند.
به طور معمول، ۷ تا ۱۴ روز پس از رابطه جنسی و اقدام به بارداری، میزان هورمون HCG به سطوح قابل اندازه گیری می رسد. بنابراین، بهتر است زمانی آزمایش دهید که نتیجه آن قابل تشخیص باشد. اگر سوالی در مورد جواب آزمایش بارداری خود دارید میتوانید داخل پیج اینستاگرام دکتر لیلا نظری مطرح کنید:
https://www.instagram.com/drleilanazari
تشخیص هفته بارداری با آزمایش خون بارداری
سطح هورمون HCG در سه ماهه اول بارداری به سرعت افزایش می یابد و سپس کاهش می یابد. محدوده مورد انتظار این هورمون برای خانم های باردار بر اساس مدت زمان حاملگی به شرح زیر است:
ـ ۳ هفتگی: ۵-۷۲
ـ ۶ هفتگی: ۱۵۲-۳۲۱۷۷
ـ ۹ هفتگی: ۵۹۱۰۹-۱۳۵۹۰۱
ـ ۱۲ هفتگی: ۲۰۱۱۶۵-۲۷۱۰۷
ـ ۱۵ هفتگی: ۱۲۵۴۰-۶۹۷۴۷
ـ ۱۸ هفتگی: ۹۶۴۹-۵۵۲۷۱
عدد بتا در بارداری دوقلو
یکی از شاخص هایی که ممکن است نشانگر بارداری دوقلو باشد، عدد بتا است. در واقع، عدد بتا یا HCG هورمونی است که در اوایل بارداری توسط جفت تولید شده و نقش مهمی در حفظ و رشد جنین ایفا می کند. در بارداری های دوقلویی، میزان HCG معمولاً بالاتر از بارداری های تک قلویی است، اما این موضوع تضمینی برای دوقلو بودن نیست. در صورتی که بارداری از روش های لقاح مصنوعی مانند IVF باشد، احتمال بارداری دوقلو بیشتر است.

عدد بتا در بارداری دوقلو برای هفته های مختلف به طور تقریبی به شرح زیر است:
ـ هفته سوم: ۱۰-۱۰۰
ـ هفته چهارم: ۱۰-۱۵۰۰
ـ هفته پنجم: ۴۰۰-۱۴۰۰۰
ـ هفته ششم: ۴۰۰-۶۴۰۰۰
عدد بتا در بارداری پوچ
بارداری پوچ یکی از شایع ترین دلایل سقط در سه ماهه اول بارداری است. در این وضعیت، تخمک بارور شده که به رحم می رسد، لانه گزینی را انجام می دهد، اما جنینی تشکیل نمی شود و ساک بارداری خالی است. یکی از سوالات رایجی که برای بسیاری از خانم ها به وجود میآید این است که آیا عدد بتا در بارداری پوچ مثبت می شود؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله، گرچه در بارداری پوچ جنینی وجود ندارد، اما به دلیل تشکیل جفت همچنان این هورمون تولید شده و هورمون HCG از بارداری حمایت می کند؛ در نتیجه زنانی که دچار بارداری پوچ شده اند، درست مانند مادرانی که بارداری طبیعی دارند، همه نشانه ها و علائم را خواهند داشت و این هورمون برای آنها وجود دارد. بر اساس روال یک بارداری طبیعی هورمون HCG در هفته های ابتدایی به سرعت افزایش پیدا می کند و در هفته هشتم تا دهم به اوج خود می رسد؛ در نهایت نیز به سطح ثابتی خواهد رسید.
اما در بارداری های پوچ اگرچه ممکن است نتیجه اول آزمایش بارداری مثبت شود، اما با گذشت زمان و با تشکیل نشدن جنین عدد بتا مطابق سطح انتظار بالا نخواهد رفت و به مرور افت پیدا می کند تا در نهایت بارداری خاتمه پیدا می کند. به همین دلیل گفته می شود تغییرات عدد بتا در بارداری های پوچ جزو علائم هشدار دهنده این موضوع است. پزشکان معتقدند تنها معیار درست برای تشخیص بارداری پوچ افزایش عدد بتا نیست و باید به موارد دیگر نیز توجه کرد. به همین دلیل توصیه می کنند جهت تشخیص بارداری های پوچ شاخص تغییرات عدد بتا را مد نظر قرار ندهند و منتظر باشند در هفته مناسب با انجام سونوگرافی جواب دقیق آزمایش را دریافت کنند.

آزمایش خون بارداری را چند روز بعد از تاخیر پریود انجام دهیم؟
به طور کلی تست خون بارداری یک یا دو روز پیش از تاخیر پریود یعنی ۵ تا ۱۰ روز بعد از لقاح می تواند بارداری را نشان دهد. البته تست های ادرار و بیبی چک تا یک هفته پس از عقب افتادن پریود احتمال خطا داشته و ممکن است جواب منفی کاذب را نشان دهند. این در حالیست که در برخی از مواقع با وجود جواب منفی تست های بارداری خانم ها علائم بارداری نظیر خستگی، درد سینه و تهوع را تجربه خواهند کرد. در چنین شرایطی توصیه می کنیم چند روز بعد مجدداً آزمایش تکرار شود و جهت تفسیر آزمایش بتا و بررسی سایر علائم به پزشک زنان و زایمان مراجعه نمایید.
شرایط آزمایش خون بارداری
این آزمایش بسیار ساده و معمولی است و برای انجام آن منع خاصی وجود ندارد و معمولاً در صورت نیاز برای همه خانم ها تجویز می شود. اما با توجه به اینکه بعضی از داروها ممکن است روی سطح هورمون HCG تاثیر بگذارند، بهتر است قبل از انجام آزمایش داروهای مصرفی را به اطلاع پزشک برسانید. در صورتی که قبل از آزمایش سقط جنین یا بارداری ناموفقی داشته اید، این موضوع را نیز با پزشک در میان بگذارید؛ زیرا ممکن است این مسئله روی جواب آزمایش تاثیر بگذارد.
سوالات متداول
اگر عدد HCG کمتر از ۵ باشد، جواب آزمایش منفی است و اگر بیشتر از ۵ باشد، نتیجه بارداری مثبت است.
محدوده عدد بتا از فردی به فرد دیگر متفاوت است، بنابراین برای تفسیر دقیق جواب آزمایش بهتر است به دکتر زنان مراجعه کنید.
برخی معتقدند که بالا بودن عدد بتا ممکن است به جنسیت دختر مربوط باشد، اما این موضوع هنوز از نظر علمی ثابت نشده است. بنابراین، نمی توان جنسیت جنین را از روی عدد بتا تشخیص داد.
در موارد نادر، ممکن است جواب آزمایش خون منفی باشد، اما به دلیل استرس یا اضطراب سطح هورمون HCG به اندازه کافی در خون وجود نداشته باشد. اما احتمال این اتفاق بسیار کم است.