بارداری پوچ چیست؟ مشکل بارداری مولار برای چه به وجود می آید؟
همه زوجین جوان با امید و آرزو برای بچه دار شدن اقدام می کنند. اما گاهی ممکن است بخت با آنها یار نباشد و مشکلاتی در روند بارداری برایشان به وجود بیاید. یکی از نادرترین انواع بارداری ها، حاملگی پوچ است که ریشه در نقص ژنتیکی در تخمک بارور دارد. در صورت بروز این مشکل باید سریعاً اقدامات لازم را جهت برطرف کردن و درمان آن انجام داد؛ زیرا ممکن است خطرات جبران ناپذیری داشته باشد. مشکلات کرومزومی که در روند لقاح ایجاد می شود، منشا اصلی بروز این مشکل نادر است. اما موضوع نگران کننده اینجاست که حاملگی پوچ و حاملگی سالم در ماه های ابتدایی علائم یکسانی دارند. به همین دلیل است که به خانم های باردار عزیز توصیه می شود که در طول دوران بارداری تحت نظر پزشک باشند تا مشکلاتی از این قبیل سریعاً تشخیص داده شود و اقدامات لازم جهت رفع آن انجام گردد.
لازم به ذکر است که بارداری پوچ و بارداری مولار اصطلاحاتی هستند که در بعضی از مواقع اشتباها به جای یکدیگر به کار برده می شوند. اما باید بدانید که این دو مورد با یکدیگر متفاوت اند. بارداری مولار یا بچه خوره جزو بیماری های خطرناک در دوران بارداری است که در آن تخمک بارور شده به جنین تبدیل نمی شود و به یک توده گوشتی به نام مول تبدیل خواهد شد. (به استناد این مقاله) اما حاملگی پوچ جزو مشکلات بارداری است که در نتیجه تغییرات ژنتیکی و اختلالات در فرایند تخمک گذاری و پردازش جنینی ایجاد می شود؛ ولی هنوز علت دقیق آن مشخص نشده است. در ادامه توضیحات بیشتری را در خصوص این مشکل به شما عزیزان می دهیم.
علت بارداری پوچ چیست؟
همانطور که گفتیم دلیل قطعی و دقیق این موضوع مشخص نشده است. اما به احتمال زیاد مشکلات کروموزومی و تقسیم سلولی غیر طبیعی عامل اصلی در ایجاد این مشکل است. دلایل دیگری نیز وجود دارند که می توان آنها را از علت های بارداری پوچ دانست و عبارت اند از:
- مشکلات ژنتیکی مثل جابجایی ژن ها، اختلالات تک ژنی، موزاییک جفتی و وارونگی ژن ها
- کیفیت پایین یا غیر طبیعی تخمک یا اسپرم که البته این مورد با آزمایش مشخص می شود.
- وجود بعضی از بیماری های مزمن
- مصرف الکل و مواد مخدر
- اختلالات مورفولوژیکی رحم مثل رحم دو شاخ
- اختلالات خود ایمنی تیروئید، پایین بردن سطح هورمون پروژسترون و یا تنبلی تخمدان و…
- عفونت های دستگاه تناسلی که موجب مشکلات مربوط به چسبندگی رحم شده و لانه گزینی جفت را با اختلال مواجه می کند.
- سن مادر یا پدر
- ناهنجاری های کروموزومی مثل تریزومی و اتوزومی
علائم بارداری پوچ چیست و از کی شروع می شود؟
نشانه ها و علائم اولیه بارداری پوچ با بارداری طبیعی تشابه دارد؛ یعنی وقتی که خانم آزمایش بتا می دهد، اگر بارداری او طبیعی باشد یا پوچ هیچ فرقی نمی کند و جواب آزمایش مثبت می شود. در این نوع بارداری نیز خانم ها پریود نمی شوند و سینه هایشان حالت فشرده می گیرد و احساس تهوع نیز دارند. لذا می توان گفت نشانه ها و علائم این مشکل نیز از همان ابتدای بارداری مانند بارداری های طبیعی آغاز می شود. بعضی از افراد ممکن است علاوه بر علائم بارداری، نشانه های دیگری از جمله لکه بینی، گرگرفتگی و… را داشته باشند. البته این موضوع ممکن است به دلیل بارداری های خارج از رحم، عفونت و… باشد. هنگامی که حاملگی پوچ به پایان می رسد، مادر علائمی نظیر کاهش درد سینه، دردهای نابهنگام در شکم، خونریزی واژینال و… را تجربه می کند.
نحوه تشخیص بارداری پوچ چگونه است؟
شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید در اکثر موارد خانم ها بدون اینکه متوجه بارداری پوچ خود شوند، آن را از دست می‌دهند؛ به همین دلیل است که بیشتر این مشکل ناشناخته باقی می مانند. متاسفانه در سال های اخیر بارداری پوچ رایج شده است و در گذشته احتمال بروز این اتفاق پایین تر بود. نحوه تشخیص بارداری پوچ از طریق آزمایش و سونوگرافی و با نظر پزشک متخصص امکان پذیر است.
چه کسانی دچار بارداری پوچ می شوند؟
خطر ایجاد این مشکل معمولا برای افرادی که شرایط زیر را دارند نسبت به افراد عادی بیشتر است:
- زوج هایی که ازدواج فامیلی داشته اند.
- خانم هایی که در حین بارداری سنشان از ۳۵ سال بیشتر است، خصوصاً آنهایی که بالای ۴۵ سال سن دارند.
- زوج هایی که سبک زندگی ناسالم مانند اعتیاد به مواد مخدر یا مصرف الکل و یا چاقی بیش از اندازه دارند.
- کسانی که یک بار دیگر تجربه بارداری پوچ را داشتند. این افراد نسبت به بقیه خانم ها ریسک تکرار این موضوع برایشان بیشتر است.
در بارداری پوچ مشکل از زن است یا مرد؟
به دلیل اینکه منشا اصلی بارداری پوچ به کروموزوم ها ارتباط دارد، این مشکل هم می‌تواند از طرف زن باشد هم از طرف مرد و یا از طرف هر دوی آنها باشد. لذا با قطعیت نمی توان گفت که بارداری پوچ مشکلی است که فقط مرتبط به یکی از زوجین است. در حال حاضر اطلاعات دقیقی در خصوص اینکه درصد بارداری های پوچ مستقیماً به مشکلات اسپرم ربط دارد یا تخمک در دسترس نمی باشد و متخصصان باید تحقیقات بیشتری در این زمینه داشته باشند تا اطلاعات بهتری کسب کنند.
بهترین زمان برای بارداری مجدد بعد از حاملگی پوچ
پس از ایجاد یک حاملگی پوچ بسته به شرایط جسمی و روحی مادر، باید یک بازه زمانی معین برای حاملگی مجدد وجود داشته باشد. پزشکان توصیه می کنند حداقل سه تا ۶ ماه بعد از سقط صبر کنید تا در این دوران بدن شما بهبود پیدا کرده و چرخه قاعدگی تان منظم گردد و رحم آمادگی کافی را جهت حمایت از بارداری پیدا کند. در این شرایط پزشکان ارزیابی های پزشکی را جهت کسب اطمینان از بهبودی کامل و رد مشکلات زمینه ای پیشنهاد می کنند و توصیه کرده که جهت بررسی روانی، مادر مشاوره بارداری داشته باشد. علاوه بر آن استفاده از اسید فولیک و ویتامین های بارداری جهت بهبود سلامت کلی و کاهش ریسک مشکلات بارداری، تجویز می گردد.
سوالات متداول
بله بسیاری از افرادی که با این مشکل مواجه شده اند، در بارداری های بعدی موفق بودند. اما اگر سابقه دو یا چند سقط جنین داشته اید، بهتر است برای درمان سقط مکرر و برطرف کردن هر مشکل دیگری، به پزشک مراجعه کنید.
معمولا سقط جنین به صورت خود به خودی اتفاق می افتد. اما اگر این اتفاق نیفتاد، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا سقط جنین را به صورت قانونی برایتان انجام دهد.
بله اسپرم های ضعیف باعث بارداری پوچ می شوند. اما نمی توان گفت تنها دلیل ایجاد بارداری پوچ اسپرم ضعیف است.
طبق آماری که انجمن بارداری آمریکا منتشر کرده است، ۱۵ درصد از بارداری ها در سه ماهه اول بارداری به سقط منتهی می شوند که نیمی از این سقط ها به بارداری پوچ مرتبط است.
این مشکل ممکن است برای هر کس بدون هیچ سابقه ای به وجود بیاید. لذا در حال حاضر راهکار قطعی برای پیشگیری از بروز آن وجود ندارد. اما اگر قبل از اقدام به بارداری و در حین بارداری به طور کامل تحت نظر پزشک باشید، احتمال ایجاد چنین مشکلاتی کمتر می شود و یا اگر به وجود بیاید، با اقدامات و درمان های به موقع خطری ندارد.
